Op donderdag 21 april was de aftrap van het project Stadswerkplaats Fiets: een OPA-avond gewijd aan het ontwerpen van de fiets, stallingsvoorzieningen en marketing. Het idee achter Stadswerkplaats Fiets is om samen met de stad na te denken over een grotere rol voor de fiets in Arnhem. Wat zijn de trends op gebied van de fiets, welke zijn er afgelopen tijd voorbij gekomen en waar gaan we naartoe? En als we niet rijden op al die fietsen, waar en hoe zetten we die fietsen dan neer? En waarom zouden steden dat eigenlijk doen, al die rekken plaatsen? Of moeten ze eigenlijk nog veel meer doen voor de fietsers?
Op al deze vragen kwam gedurende de avond wel iets van een antwoord. Peter van der Veer heeft al ruim 30 jaar een ontwerpburo in Geldermalsen, dat zich voor een belangrijk deel richt op mobiliteit. En weer een groot deel daarvan is gewijd aan werk voor Gazelle. Niet alleen reguliere fietsen, maar ook zeer innovatieve. Daarnaast ontwikkelt hij fiets-onderdelen en zelfs een fiets-boodschappen karretje. Peter liet een filmpje zien waaruit bleek dat aanvankelijk de innovatie van de fiets alle kanten op ging, maar dat rond 1910 een vorm werd gevonden die 100 jaar later eigenlijk nauwelijks veranderd nog de basis is voor veel fietsen van vandaag. De grootste verandering momenteel is feitelijk de inmiddels niet meer te stuiten opmars van de e-bike. Hoewel al een heel oud idee, is de uitvoeringsvorm nu voor steeds meer mensen acceptabel. Voor de toekomst verwacht Peter een steeds grotere aandacht voor deelfietsen, zoals in veel Europese steden al is ingevoerd of op de planning staat. Ook de connected bike, dus de fiets die zijn positie kan doorgeven via gps of internet zal de komende jaren gemeengoed kunnen worden. Volgens Peter is de toekomst aan de fiets!
Feiko Withagen van VelopA heeft ons bijgepraat over de ontwikkelingen op gebied van het stallen van fietsen. Dacht men vroeger dat een gleuf in de grond voldoende was, inmiddels zijn er al verschillende stallingsvormen ontwikkeld. De ene gericht op het stabiliseren van de fiets, andere op het aanbinden. Feiko liet ook zien hoe ingewikkeld het ontwerpen van een fietsenrek kan zijn. Tegenstrijdige eisen van opdrachtgevers maar niet te vergeten ook gebruikers die niet altijd doen wat je verwacht. Ook de grote vrijheid die fiets-ontwerpers zich permitteren bij de keuze van banden, sturen, kratten en zitjes stellen VelopA en collega’s voor steeds grotere uitdagingen. Feiko verwacht dat de ontwikkelingen vooral gaan in de richting van digitalisering. Daarmee kan de stalling beter beheersbaar worden en kunnen gebruikers al vooraf, net als bij auto’s, op een bord zien waar nog plek is voor hun fiets. Wie zich niet aan de regels houdt zal steeds meer te maken krijgen met de handhavers, zodat het overzicht bewaard blijft.
Steden moeten keuzes maken op basis van een helder idee over welke rol ze voor de fiets in de stad zien. Dit thema werd toegelicht door Ron Bissels, voorheen ook VelopA, inmiddels Mobiliteitsmakelaar bij adviesbureau AdVier. Een stad als Den Bosch heeft het gehele centrum opengesteld voor fietsers en faciliteert het fietsparkeren deels inpandig, maar ook met kleine voorzieningen verspreid door het centrum. Men reageert daarop positief, er is weinig overlast. Fietsers en voetgangers lossen het samen op. Groningen heeft de focus oa op gezondheid en zorgt ervoor dat de fiets centraal staat bij alle stedenbouwkundige plannen. Maastricht richt zich in het verlengde van de plannen die de bouw van de A2 tunnel begeleidden vooral op bereikbaarheid. Vanuit een grote achterstand, overigens nog altijd 80 plaatsen hoger dan Arnhem, heeft men door werkgevers te laten meedoen een hoger aandeel fiets weten te bereiken.
De laatste spreker, Frank Kwanten van Soigneur, trok dit nog een flink stuk door. Hij liet heel veel voorbeelden zien van wat steden over de wereld zoal doen om hun fietsers in de watten te leggen. Van openbare fietspompen tot stoplichten die vaker groen geven als het regent. Ook liet Frank overtuigend zien hoe raar wij onze steden eigenlijk inrichten. Alsof we een huis hebben gebouwd waar de garage meer dan 50% van de woonoppervlakte beslaat. Met een beperkte want gegeven hoeveelheid ruimte en een toenemende mobiliteit moet je wel meer ruimte geven aan de fiets, want zoals Frank liet zien, op de plek van een auto passen wel tot 20 fietsers!
Al met al een geslaagde avond met achtergronden, toekomstbeelden, problemen maar vooral veel inspirerende oplossingen en suggesties.
