Vandaag luisterde ik naar een podcast van Tim Ferriss. Ik fietste, met een afstand van anderhalve meter om mijn medemens heen, naar mijn atelier in Zaandam. Het is een uur vanaf mijn huis, inclusief pont, maar het was mooi weer en de podcast duurt 45 minuten. Tim Ferriss is podcastmaker, hij interviewt Kevin Kelly in 2015. Kevin Kelly is mede-oprichter van Wired magazine, schrijver van het boek 'the Inevitable', waarin ik nu halverwege ben, en wie ik heb zien spreken tijdens The Next Web Conference in het Westerpark, 2018.

De laatste weken denk ik veel aan die lezing. Kelly sprak over zijn voorspelling dat in de nabije toekomst er een versmelting plaats zal vinden tussen onze wereld en de “mirrorworld”. Dit is een digitale kopie, schaal 1:1, van onze fysieke wereld en alles dat hierin bestaat. In de mirrorworld bevindt zich van alles en iedereen een “digital twin” die naadloos verbonden is met zijn fysieke versie. Augmented - en virtual reality zullen een belangrijke rol spelen in toegang tot de mirrorworld. Je kunt deze wereld betreden met je laptop, tablet of telefoon, maar ook met “wearable devices” zoals je Apple watch of (tijd voor een comeback?) Google Glasses. Wellicht is een glimp van de mirrorworld te vinden in bijvoorbeeld Google Maps, waar je vanachter je computer plaatsen over de hele wereld kunt bezoeken, en Pokemon Go waar virtuele wezens te vinden zijn op fysieke locaties.

Onze fysieke - en digitale werelden versmelten. En juist die grens vind ik zo interessant. Wat betekenen digitale regels in onze fysieke wereld, en andersom? Kunstenaar Simon Weckert maakte het project “Google Maps Hack”. Hij liep door de straten van Berlijn met achter zich een karretje met 99 telefoons. Het resultaat: Google Maps gaf een file aan die niet bestond. James Bridle maakte het kunstwerk “Autonomous Trap 001. Met zout maakte hij een cirkel op asfalt, zo, dat het leek op een doorgetrokken streep van een weg. Een zelf-rijdende auto zou alleen maar rondjes rijden, de regel is immers, je mag niet afslaan over een doorgetrokken streep.

Onze fysieke - en digitale werelden versmelten. Wat betekenen digitale regels in onze fysieke wereld, en andersom?

De mirrorworld zal een grote rol spelen in alle ontwerpprocessen. Zo vraagt Kelly zich tijdens zijn lezing af of we de twin van een schip virtueel volgens de natuurwetten kunnen laten varen. Blijft 'ie drijven? Kun je het schip bouwen? Zinkt 'ie? Dan terug naar de tekentafel. Op een bepaalde manier maak ik zelf ook gebruik van digital twins. Als ik in mijn werk een object 3D print maak ik hier eerst een digitale versie van voordat deze een fysieke uiting krijgt. In de mirrorworld zouden beiden altijd en overal met elkaar verbonden zijn. Het verschil met nu is dat de verbinding tussen het digitale model en het fysieke object is verbroken zodra deze is geprint.

Ik geloof dat het idee van een mirrorworld actueler en noodzakelijker is dan ooit. Voor de meeste mensen om mij heen is er, met de komst van het Covid-19 virus, een loskoppeling ontstaan van een locatie en de functie die deze vervulde. Denk aan een werkplek, klaslokaal, muziek- en sportschool, huisartspraktijk en zelfs cafés. Dit alles bevindt zich nu op een locatie naar keuze, zolang je maar toegang hebt tot internet. Dit betekent ook, dat iedereen zonder (voldoende) toegang tot internet heel makkelijk een achterstand kan opbouwen. Ik denk dat we steeds meer beseffen: toegang hebben tot internet is een basisbehoefte. Is een mirrorworld noodzakelijk om met het dagelijks leven door te kunnen gaan in een crisis? Zou een mirrorworld een rol kunnen spelen bij het bestrijden van een pandemie?

Corona's twin
Sinds de uitbraak verspreiden berichten over het corona virus zich sneller dan het virus zelf. Het virus gaat niet alleen fysiek, maar ook digitaal viral. Ligt hier een mogelijke oplossing? Als je in deze tijd het nieuws hebt bijgehouden, heb je misschien ook gelezen dat er in veel landen wordt samengewerkt met telecomproviders of dat er wordt gewerkt aan nieuwe apps die door middel van locatievoorzieningen de verspreiding van Covid-19 kunnen bijhouden. Inhoudelijk wordt ingegaan op het voorbeeld hoe mensen in Israel een appje krijgen als je in isolatie moet omdat je in de buurt van een besmet persoon bent geweest. In China worden mensen op openbare plekken gescanned en zij krijgen op basis van een algoritme het antwoord terug of zij door mogen. Dit aan de hand van een groen, oranje of rood scherm. Het lijkt bijna een scene van “Wie is de Mol?”. De zaterdag editie van de Volkskrant, van 5 apri 2020, vertelt hoe van besmette mensen in Korea zeer specifiek in kaart wordt gebracht waar iemand is geweest en met wie deze in contact is gekomen. Deze specifieke gegevens van besmette mensen zijn openbaar met het idee dat je als Koreaanse burger ook zelf onderzoek kunt doen en verantwoordelijkheid kunt nemen in het het specifiek vermijden van contacten. Korea is op dit moment een van de landen die het meest effectief Corona bestrijdt.

Het lijkt alsof we, om Covid-19 de kop in te drukken, een deel van onze privacy zullen moeten opgeven. Op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens is te lezen dat in Nederland het redden van levens voor op onze privacy staat. Het lijkt alsof privacy en gezondheid op dezelfde weegschaal staan. Hoe meer gevoelige data je bereid bent te geven, hoe meer gezonde mensen er zullen zijn. Is dit wel de juiste vergelijking? Kunnen we niet een systeem bedenken waarin we levens redden terwijl we onze privay in acht nemen? Misschien ben je wel bereid om in een crisissituatie jouw privacy standaarden tijdelijk te verlagen, maar hoe lang duurt een crisissituatie? En hoe kan er worden beloofd dat de maatregelen na een crisis zullen worden teruggedraaid? Hoe weten we zeker dat de implementaties niet onomkeerbaar blijken te zijn?

Tegelijkertijd vraag ik me af, hebben we als land, als burger, als mens een plicht om onze privacy opzij te zetten voor het bestrijden van een pandemie? Stel je voor, als we de mirrorworld al zouden gebruiken en al onze data zou openbaar zijn. In mijn idee van de mirrorworld laten we een simulatie van het virus in een mirrorworld los, we spoelen de tijd vooruit en brengen zo het gedrag van het virus in kaart. Dit gedrag proberen we te beïnvloeden met allerlei mogelijke scenario's, op zoek naar het allerbeste en specifiekste medicijn. Een lockdown is niet nodig, we weten precies welke evenementen we moeten aflassen, welke vluchten geschrapt moeten worden, wie er in quarantaine moet blijven en wie er gerust uit eten kan gaan. De mirrorworld zou als superheld kunnen dienen om de mensheid te redden.

Digitale en virtuele omgevingen zitten, nu, in tijden van Corona in een groeispurt. Als we ervan uitgaan dat een mirrorworld er zal komen, dan zijn de eerste stappen al gezet. Juist nu is het heel erg belangrijk dat we scherp blijven op beloftes en verwachtingen. Juist nu is het belangrijk dat we onze grenzen blijven aangeven. Gezondheid staat voorop, maar dat betekent niet dat we onze privacy uit het oog hoeven te verliezen. Er komt een leven na Corona, maar er komt ook een virtuele wereld.

Iris de Vries

Iris de Vries is productontwerper. Ze studeerde in 2017 af aan ArtEZ hogeschool voor de kunsten met Protect me, waarmee ze mensen bewust wil maken van de voor- en nadelen van alle technologie die wij dagelijks gebruiken. Facebook past gezichtsherkenning toe en kan daarmee voorspellingen over bijvoorbeeld je politieke opvatting of seksuele geaardheid op basis van likes koppelen aan je identiteit. Iris ontwierp een serie producten – brillen en sieraden – die de gebruiker beschermen tegen gezichtsherkenning.

Iris zou over Protect me vertellen tijdens de OPA-avond Big data, die geannuleerd was vanwege COVID-19. Naar aanleiding hiervan schreef ze het artikel 'DIGITAL TWIN - Virtueel Gezond'.

Steun OPA door member te worden en krijg naast gratis toegang tot onze avonden nog vele extra’s!