Met hun gekleurde jassen lopen ze over straat, delen ze flyers uit en proberen ze je stem te winnen. Nieuwsoverzichten, abri’s en advertenties herinneren je aan het feit dat het land binnenkort weer mag stemmen. Ook Ontwerp Platform Arnhem helpt je een handje. Hoe ontwerp je voor een politieke partij? Kan een politicus interessanter worden wanneer zijn kleding hip en hedendaags is? Kan een politieke partij strategischer campagne voeren met een goede huisstijl? Genoeg stof tot praten. OPA nodigde op maandag 2 maart een aantal sprekers uit om de verbanden tussen ontwerpers en politiek bloot te leggen: ontwerpprofijt in verkiezingsstrijd.
Terwijl de ruimte al gevuld is met de geur van lelies, lege stoelen en lekkere koffie schuiven steeds meer mensen binnen in Showroom Arnhem. Tijdens de opening door moderator Marlies Leupen wordt duidelijk dat zowel politici als ontwerpers de stoelen bezet houden. Een belangrijk startpunt voor deze avond.
Richard van der Laken vertelt als eerste spreker - hij zal later nog twee keer op het toneel verschijnen - over zijn ontwerpopdrachten bij De Designpolitie. Van zowel GroenLinks als de VVD kreeg hij de vraag om over campagne resp. huisstijl na te denken. Met ontwerpen die in hun eenvoud kracht uitstralen ging hij terug naar de partijen. Zijn voorstel voor GroenLinks moest hij presenteren voor 25 mensen. ‘Dan weet je dit gaat niet lukken’ zegt Richard. VVD ging in 2010 wel met hen in zee. De huisstijl van de Designpolitie wordt in de huidige verkiezingscampagne nog steeds gebruikt. Richard heeft de huisstijl zo ontworpen dat lokale politici hun eigen teksten in de huisstijl kunnen zetten. Voor ontwerpers is het een ramp als de huisstijl een rommeltje wordt door verkeerd kleurgebruik of andere lettertypes, op deze manier voorkomt hij dat en blijft de huisstijl helder en herkenbaar.
Als politicus kun je jezelf zien en inzetten als merk, vertelt trendanalist Marloe Bakx. Ze vertelt over hoe je trends kan zien en herkennen. Ze neemt Unox als voorbeeld. Dit product is volgens haar een sterk merk, volgens de analyses die zij weergeeft aan de hand van acht mogelijke behoeften van een klant. Unox is nuchter, gemakkelijk, natuurlijk, praktisch, betrokken en lekker Hollands. Doordat het merk inspeelt op zoveel mogelijk van de acht behoeften, slaat het product aan bij een grote groep consumenten. Als je weet wat je kracht is, dan kun je dit ook extra benadrukken: ook als politicus.
Gorilla is een visuele column waar Richard van der Laken en drie collega ontwerpers aan werken. Gorilla bestaat uit een grafische beeld dat reageert op recente nieuwsfeiten. In opdracht van de Volkskrant reageerden de ontwerpers jarenlang dagelijks op de voorpagina. Nu doen ze dit nog wekelijks voor de Groene Amsterdammer. De eenvoud, de druk van de deadline en het reageren op de keiharde nieuwsfeiten maakt dit geen eenvoudige ontwerpopdracht. Daarnaast is het een ontzettende lastige taak om met de kleine Gorilla een sterke boodschap te geven op de voorpagina naast bijvoorbeeld reclame, de prijzen van de krant en een barcode. De grafische combinaties van tekst en beeld zorgen voor een herkenbare stijl. Gorilla geeft hen de mogelijkheid om kritisch op politiek te reageren.
Vele politici gebruikten de klare beelden van Gorilla om de woorden op hun blog te illustreren.
Als mode antropoloog onderzoekt Charlotte Corstanje het verband tussen mode en identiteit, met name van culturele subgroepen. Charlotte ging op zoek naar foto’s van Gelderse politici. Met een aantal foto’s van een politicus op een rij gezet en vergelijkingen met fotoseries van de Exactitudes komt zij al snel tot verrassende analyses. Iemand die altijd strepen stropdas draagt, een vrouw met hooggesloten kleding en die geen make-up draagt en een man die maar één pak lijkt te hebben. Een politicus zou op een eenvoudige manier kunnen verrassen, door iets kleins aan zijn outfit te veranderen. Door te verrassen val je op, dat pak zijn we al zo gewend. Iets meer geld uitgeven aan je kleding, en de juiste maten dragen zal ook helpen en zwart is altijd goed, aldus Charlotte.
Charlotte's presentatie DRESSED TO KILL is ook te vinden via
Als ontwerper ben je in het proces vaak als laatste aan de beurt. Terwijl ontwerp en ontwerpen juist een enorme toegevoegde waarden kunnen hebben. Alles om ons heen is ontworpen. Je wilt als ontwerper ook je eigen verhaal vertellen, zegt Richard van der Laken. Mede om deze reden startte hij What Design Can Do. Een meerdaagse internationaal evenement over wat ontwerpen teweeg kunnen brengen. Hoe wordt zo’n 'What Design Can Do!' opgepakt door politici, wordt gevraagd door het publiek. Dat is moeilijk te zeggen, omdat hiervan (nog) geen concrete gegevens zijn. What Design Can Do laat in elk geval een staalkaart zien aan wat er allemaal mogelijk is met ontwerpen of het nu gaat over food, architectuur in derde wereld landen of watermanagement. Actie ligt voor de politiek voor het oprapen.
‘U bent alledaags, saai en doodgewoon. U bent de middelmaat’ roept het kunstenaarsduo Frank en Michiel. In hun performance vragen ze ons te stoppen met het rennen van een marathon, ga voor de centimeters. Het is jouw tijd! Ze spreken jou aan, of dit nu de ontwerpers of de politici zijn is onduidelijk, maar ook minder belangrijk. Als je je aangesproken voelt, spreek je die politicus/ontwerper aan bij de borrel of doe je morgen toch een andere kleur stropdas om dan je gewend ben van jezelf.
