Jaarprogramma 2015: Design & Co
Steeds nadrukkelijker worden ontwerpers gevraagd wat zij met hun visuele vaardigheden en geïntegreerde wijze van (design)denken kunnen bieden aan actuele en toekomstige economische en maatschappelijke problemen. Cross-overs is een woord dat de laatste jaren steeds vaker opduikt voor samenwerkingsverbanden tussen creatieve disciplines en andere sectoren. Wat kunnen ontwerpers betekenen bij de razendsnelle, vaak door de nieuwste technologie gedreven ontwikkelingen in bijvoorbeeld sectoren als gezondheidszorg, mobiliteit en vervoer, milieutechnologie en de maakindustrie?
Internationaal wordt binnen ontwerpopleidingen, designinstituten en ontwerpers het begrip ‘design’ – nog vaak geassocieerd met de artistieke kanten van het vakgebied – steeds vaker vervangen door ‘innovatie’. Design wordt minder een doel in zichzelf en steeds meer een instrument voor innovatie om de wereld om ons heen te verbeteren. Dat is geen terugkeer naar een utopisch modernisme waarbij ontwerpers en architecten de wereld opnieuw wilden vormgeven. Het is eerder een pragmatisch idealisme om interventies te doen in de bestaande wereld om deze beetje bij beetje te verbeteren, niet alleen functioneel, maar vooral ook psychologisch en sociaal.
Design plaatst zichzelf steeds minder in de ivoren toren van een weliswaar kritische, maar soms ook weinig toepasbare vormgeving. Het zoekt steeds nadrukkelijker partnerschap binnen het ontwerpproces met andere disciplines (technologie, antropologie, sociologie, bedrijfskunde) en met andere type opdrachtgevers (overheden, ziekenhuizen, scholen, technologische bedrijven, etc.). Coöperatief werken, co-creatie, cross-overs, nieuwe vormen van (co- )financiering zijn belangrijke ingrediënten van deze nieuwe ontwikkeling.
OPA wil in het programma Design & Co. onderzoeken en laten zien hoe die vormen van partnerschap gestalte krijgen. Doel is ontwerpers, opdrachtgevers, beleidsmakers en algemeen belangstellenden de kansen en mogelijkheden te tonen die (onverwachte) samenwerking met ontwerpers kan bieden. Daarmee hoopt OPA ook de tot nu toe vaak gescheiden relevante netwerken (cultuur vs. economische zaken, creatieven vs. ondernemers, opdrachtnemers vs. opdrachtgevers) met elkaar te verbinden. De activiteiten worden georganiseerd binnen de bestaande programmering die daar waar mogelijk direct inspeelt op het thema Design & Co.